Μπλε, πράσινο και γκρι αποτύπωμα νερού.

Νερό. Αιώνια πηγή ζωής. Τόσο σημαντική από την αρχαιότητα που οι πρόγονοί μας φρόντιζαν να χτίζουν οικισμούς σε σημεία με εύκολη πρόσβαση σε καθαρό νερό. Είναι λοιπόν σημαντικό να αντιμετωπίζουμε με ευθύνη τα διαθέσιμα αποθέματα νερού του πλανήτη και να αποφεύγουμε την ανούσια σπατάλη τους.

Η σπατάλη νερού, είναι ένα ακόμη αγκάθι στη σχέση μας με το περιβάλλον.

Δυστυχώς όπως έχουμε δει σε άρθρα μας, η σπατάλη τροφίμων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τη σπατάλη νερού. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μελέτη του Institution of Mechanical Engineers, για την παραγωγή ενός κιλού ψωμιού απαιτούνται 1,608 λίτρα νερού.

Για μια ακόμη φορά, και στη σπατάλη νερού, σύμμαχός μας είναι η ενημέρωση. Ας διαβάσουμε λοιπόν για τους διάφορους τρόπους που υπάρχουν να υπολογίσουμε το αποτύπωμα νερού, κάτι που θα βοηθήσει και στο να ευαισθητοποιηθούμε και να είμαστε πιο συνειδητοποιημένοι ως προς τη σπατάλη του.

---

Τα πολλά χρώματα του νερού. Είναι σημαντικό να κατηγοριοποιήσουμε σε διάφορα είδη το αποτύπωμα νερού και να μπορούμε να το υπολογίσουμε. Το αποτύπωμα νερού μας επιτρέπει να μετρήσουμε την επίδραση της κάθε δραστηριότητάς μας στο νερό αλλά και να μπορούμε να την ποσοτικοποιήσουμε και να τη συγκρίνουμε με κάποια άλλη. Για παράδειγμα, πόσο νερό χρησιμοποιείται στην πόλη σας για τη διατήρηση των πάρκων και των πράσινων χώρων. Πόσο νερό χρειάζεται για την παραγωγή μιας μερίδας φαγητού κατά μέσο όρο; Ποια πόλη στη χώρα μας καταναλώνει το περισσότερο νερό και ποια περιφέρεια διαχειρίζεται το νερό με το βέλτιστο τρόπο; Για να μπορέσουμε να μετρήσουμε και να ποσοτικοποιήσουμε τα παραπάνω, ποιοτικοποιήσαμε τα είδη νερού σε τρεις βασικές κατηγορίες.

Τα πολλά χρώματα του νερού.

Πράσινο αποτύπωμα νερού

Είναι το νερό της βροχής που χρησιμοποιείται από τα φυτά για την ανάπτυξή τους και δεν επιστρέφει στις κοίτες των ποταμών (εξατμίζεται πριν καταλήξει εκεί). Μπλε αποτύπωμα νερού Είναι η ποσότητα νερού που υπάρχει στην επιφάνεια του εδάφους (όπως για παράδειγμα στις λίμνες ή στους ποταμούς) αλλά και το νερό που υπάρχει κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και χρησιμοποιείται από του ανθρώπους για τις δραστηριότητές τους. Γκρι αποτύπωμα νερού Είναι η ποσότητα του νερού που χρειάζεται μετά την ανθρώπινη δραστηριότητα για να μειώσουμε τη συγκέντρωση των ρυπογόνων παραγόντων στο νερό ώστε αυτό να έχει τα ελάχιστα απαιτούμε χαρακτηριστικά για την ποιότητά του. Για παράδειγμα, αν εκατό λίτρα εργοστασιακών λυμάτων χυθούν σε μια λίμνη, πόσο νερό θα χρειαστεί για να αραιωθεί η περιεκτικότητα τους ώστε το νερό της λίμνης να τηρεί τις ελάχιστα απαιτούμενες περιβαλλοντολογικές προδιαγραφές και να μη θεωρείται μολυσμένο;

---

Για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τα χρώματα του νερού, ας σκεφτούμε τη χρήση ενός κομματιού γης και τη χρησιμοποίηση των όρων μπλε και πράσινο νερό. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε αρχικά γρασίδι και αποφασίζουμε δημιουργήσουμε τελικά ένα δάσος από ευκάλυπτους καθώς το ξύλο τους μπορεί να πουληθεί στη βιομηχανία ξύλου. Επειδή το δάσος ευκαλύπτων κυρίως ποτίζεται από τη βροχή, αυτό θα σήμαινε πως η για αυτή την έκταση γης θα γινόταν εκτεταμένη χρήση πράσινου νερού και ελάχιστη χρήση μπλε νερού. Αν όμως αποφασίζαμε να μετατρέψουμε την έκταση σε μια καλλιέργεια βαμβακιού, τότε αφού το βαμβάκι χρειάζεται συστηματικό πότισμα, θα χρησιμοποιούσαμε κυρίως μεγάλη ποσότητα μπλε νερού και το πράσινο νερό θα ερχόταν σε δεύτερη μοίρα χρήσης.

Η σύγχρονη παγκόσμια οικονομία βασίζεται στις ανταλλαγές αγαθών ανάμεσα στις χώρες.

Ολοκληρώνοντας, να αναφέρουμε ένα ακόμη είδος νερού το οποίο για την ακρίβεια δεν έχει χρώμα. Κάνουμε λόγο για το «Εικονικό νερό» (Virtual Water), το οποίο θα μπορούσε κάποιος να το εκφράσει και ως μια αλληγορία. Το «Εικονικό νερό» αφορά τα προϊόντα που εισάγει μια χώρα στην αγορά της και το νερό που χρησιμοποιήθηκε για να παραχθούν αυτά στην αρχική χώρα προέλευσης. Ας πούμε για παράδειγμα πως η Ελλάδα εξάγει ένα λίτρο γάλα στη Δυτική Σαχάρα. Για να παραχθεί αυτό το ένα λίτρο γάλα χρειάστηκαν χίλια λίτρα νερό. Έτσι παράλληλα, εισάγοντας ένα λίτρο γάλα, η Δυτική Σαχάρα είναι σαν αλληγορικά να εισάγει και αυτά τα χίλια λίτρα «Εικονικού νερού» που χρησιμοποιήθηκαν. Αν το σκεφτείτε καλά, για τη Δυτική Σαχάρα, αυτή η εισαγωγή ενός λίτρου γάλατος ίσως να είναι μια πάρα πολλή σοφή επιλογή. Τα χίλια λίτρα νερού που θα χρειάζονταν για να παραχθεί αυτό το γάλα θα μπορέσει να τα χρησιμοποιήσει για κάποιον άλλο σκοπό και δραστηριότητα. Καταλαβαίνεται πως η σπατάλη φαγητού είναι ένα πρόβλημα που συνδέεται άμεσα και με τη διαχείριση και σπατάλη του νερού. Επίσης πιστεύουμε ότι η γενικότερη οικολογική παιδεία και ενημέρωση θα βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας σφαιρικότερης περιβαλλοντολογικής συνείδησης η οποία θα προωθήσει με έναν πιο ολιστικό τρόπο το κίνημα zero food waste. Μαζί θα προσπαθήσουμε να ενημερωνόμαστε και να μαθαίνουμε μαζί όλες τις πληροφορίες που θα μπορέσουν να κάνουν τον πλανήτη μας πιο βιώσιμο και τον τρόπο ζωής μας φιλικότερο προς το περιβάλλον. [πηγή πληροφοριών για τα χρώματα των αποτυπωμάτων του νερού: https://www.waterfootprint.org/water-footprint-2/what-is-a-water-footprint/ ]